تجهیز سدها و نیروگاه اتمی به سیستم‌های شتابنگار پژوهشگاه/عرضه سامانه ارزیابی سریع زمین‌لرزه

به گزارش پایگاه خبرگذاری ترانه نیوز، دکتر محمدجواد جعفری  امروز در هشتمین کنفرانس علمی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به دستاوردهای ۳۰ ساله پژوهشگاه زلزله در چهار حوزه زلزله‌شناسی، ژئوتکنیک، سازه و مدیریت بحران، افزود: این پژوهشگاه امروز به درخت تنومندی تبدیل شده است که در عرصه علمی کشور ریشه دوانده و دارای برگ و بار و دستاوردهای مهم و اثرگذار در حوزه‌های مختلف شده است. از این رو تاسیس این پژوهشگاه فرصتی برای رشد و توسعه دانش زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در کشور به شمار می‌رود.

وی شکل‌گیری پژوهشگاه زلزله را پیشنهاد یونسکو به دولت جمهوری اسلامی ایران دانست و اظهار کرد: بنا به این پیشنهاد و تصویب دولت، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی در سال ۶۸ تاسیس شد و آغاز به کار کرد.

جعفری یادآور شد: ۶ ماه پس از آغاز به کار این پژوهشگاه، زلزله بزرگ منجیل – رودبار در خرداد ماه سال ۶۹ رخ داد که این رخداد علی‌رغم تحمیل تلفات و خسارات زیاد در کشور از دو جهت برای ما مهم و نقش‌آفرین بود؛ اول اینکه این زمین لرزه نقطه عطفی شد برای تمام فعالیت‌های مرتبط با زلزله در کشور و دوم اینکه در ۶ ماهگی تولد این مرکز پژوهشی، بزرگترین ماموریت کاری ما بوده است.

رئیس پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی با اشاره به کمبودها، فقدان‌ها و نقصان‌های موجود در آن برهه از زمان در حوزه زلزله و علوم مرتبط با آن خاطرنشان کرد: این پژوهشگاه زمانی آغاز به کار کرد که با زلزله منجیل مواجه شد، ضمن آنکه در بسیاری از حوزه‌های زلزله کمبودهای جدی وجود داشت که از آن جمله می‌توان به نبود امکانات آزمایشگاه دینامیک خاک و سازه، شبکه لرزه‌نگاری باند پهن، اندک بودن تعداد ایستگاه‌های لرزه‌نگاری، نبود امکانات مدیریت بحران، اندک بودن آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها و همچنین دانش علمی، فنی و تخصصی مهندسی زلزله اشاره کرد.

وی نازل بودن فرهنگ ایمنی در برابر زلزله را از دیگر کمبودهای کشور در آن زمان در حوزه زلزله ذکر کرد و یادآور شد: در چنین شرایطی وقوع زلزله منجیل برای پژوهشگاه تبدیل به فرصتی شد که امکان تحقیق و بررسی حداکثری از آن در همه زمینه‌های مرتبط با زلزله را فراهم آورد.

جعفری با بیان اینکه اکنون و در آستانه ۳۰ سالگی فعالیت پژوهشگاه دستاوردهای مهم و انکارناپذیری در حوزه‌های زلزله‌شناسی، ژئوتکنیک و مدیریت بحران کسب کرده‌ایم، اضافه کرد: در عرصه مطالعات تکنونیک موفق به تهیه اولین نقشه گسل‌های فعال کشور شدیم، ضمن آنکه مدل سرعت پوسته تهیه شد. علاوه بر آن در عرصه زلزله‌شناسی مهندسی، توسعه مدل‌های قانون میرایی و نقشه‌های خطرلرزه‌ای، تهیه شد و تولید سنسورهای شتاب‌نگار، سامانه ارزیابی سریع رخدادهای لرزه‌ای ایران از دیگر نمونه‌های فعالیت‌های تحقیقاتی این پژوهشگاه به شمار می‌رود.

وی با اشاره به راه‌اندازی آزمایشگاه‌های دینامیک خاک و سازه از سوی این پژوهشگاه، اظهار کرد: در حال حاضر امکانات آزمایشگاهی پژوهشگاه زلزله جزو ۱۵ آزمایشگاه تراز اول دنیا در حوزه مهندسی زلزله به شمار می‌رود.

وی به‌سازی ساختمان‌های موجود آسیب دیده از زلزله را از دیگر تحقیقات مهم و کاربردی این پژوهشگاه نام برد و ادامه داد: تهیه و تدوین دستورالعمل‌های به‌سازی و مقاوم سازی، انجام نمونه‌هایی از پروژه‌های مقاوم‌سازی مدارس، بیمارستان‌ها و ساختمان‌های عمومی و آموزش مشاورین برای امر به‌سازی و مقاوم سازی در کشور از دیگر جریان سازی‌های موفق این پژوهشگاه محسوب می‌شود.

رئیس پژوهشگاه زلزله با اشاره به نقش کلیدی این پژوهشگاه در شکل‌گیری نهضت مقاوم‌سازی مدارس، خاطرنشان کرد: ولی باید توجه کرد که دایره مطالعات آسیب‌پذیری و به‌سازی و همچنین پایش سلامت سازه‌ها تنها به ساختمان‌ها محدود نمی‌شود و پژوهشگاه تجربیات ارزشمندی را در عرصه‌های صنعتی مانند پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی، پل‌ها، نیروگاه‌ها و سدها به دست آورده است که می‌تواند از جمله دستاوردهای جریان‌ساز این پژوهشگاه به شمار آید.

جعفری، ساخت و طراحی سیستم‌های شتاب‌نگار را از دیگر دستاوردهای این پژوهشگاه نام برد و اظهار کرد: این سیستم‌ها در سد دز و مسجد سلیمان و همچنین نیروگاه اتمی بوشهر و ایستگاه‌های گاز نصب شده است.